«Πόθεν Έσχες» θεσμός διαφάνειας ή υποκρισίας και συγκάλυψης;

Του Απόστολου Κακλαμάνη, πρώην Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων

Ο θεσμός «Πόθεν Έσχες» (ν. 4351/1964 της κυβέρνησης της Ένωσης Κέντρου Γεωργίου Παπανδρέου),  εφαρμόζεται στην Ελλάδα επί μισό και πλέον  αιώνα. Πανθομολογείται, όμως, ότι δεν εξυπηρετεί την ανάγκη διαφάνειας και ελέγχου της περιουσίας και των πηγών προέλευσής της, των πολιτικών και άλλων λειτουργών και παραγόντων του δημοσίου βίου. Κατά την εισαγωγή του θεσμού ήταν γνωστή και πάντως, εύκολα διαπιστώσιμη,  η περιουσία καθενός. Ενώ κάθε συναλλαγματική δοσοληψία με το εξωτερικό τελούσε υπό τον έλεγχο της Τράπεζας της Ελλάδος και υπό την απειλή βαρύτατων κυρώσεων. Σε συνθήκες οικονομικής παγκοσμιοποίησης, ακώλυτης ελευθερίας διακίνησης κεφαλαίων και τεχνολογικής έκρηξης είναι δυνατή, πλέον, η απόκρυψη εντός και, κυρίως, εκτός της χώρας, μη νομίμως κτηθέντων ακινήτων ή κινητών αξιών.

Είναι αυτονόητο ότι στις σχετικές δηλώσεις, ουδείς καταγράφει τι «έσχε» κατά την ελεγχόμενη περίοδο, αν δεν καταγράψει και το «πόθεν» και τα ανάλογα παραστατικά (συμβόλαια, τραπεζικοί λογαριασμοί κ.α.) Ο έλεγχος που ακολουθεί μετά το 1996 και τη συγκρότηση, αργότερα, ειδικής υπηρεσίας στη Βουλή από ορκωτούς λογιστές, διαπιστώνει μόνον την αντιστοίχιση του δηλούμενου «έσχον» προς τους προσκομιζόμενους τίτλους του  «πόθεν». Το ζητούμενο, λοιπόν, είναι το πρώτο, ώστε ν’ αποκαλύπτονται τα προϊόντα ενδεχόμενου παράνομου πλουτισμού, τα οποία ουδείς ένοχος αποκαλύπτει οικειοθελώς.

Αποτελεί καθολικό αίτημα η κάθαρση του δημόσιου βίου της χώρας με την εκρίζωση κάθε μορφής πολιτικής διαφθοράς. Δυστυχώς, το αίτημα αυτό παραμένει εκκρεμές  στο «χρονοντούλαπο της ιστορίας», μαζί με τους σκελετούς των πεπραγμένων της εκάστοτε πολιτικής εξουσίας. Έτσι, όμως, έχουμε οδηγηθεί όχι στην «προστασία της τιμής του πολιτικού κόσμου της χώρας», όπως ήταν ο τίτλος του νόμου 4351/1964, αλλά στο διασυρμό του, την απαξίωση της πολιτικής και του κοινοβουλευτισμού στη συνείδηση του απλού πολίτη.

Η ικανοποιητική απάντηση στο καθολικό αίτημα της κάθαρσης, αποτελεί ζωτική, πλέον, ανάγκη για τη χώρα στην κατάσταση που έχει περιέλθει και εναρκτήριο λάκτισμα ενός αγώνα εθνικής αναγέννησης. Αντιθέτως, είναι καθαρή υποκρισία και επικίνδυνη σαν απάντηση η περιοδική τροφοδότηση νοσηρής περιέργειας και φασίζοντος σχολιασμού των δηλώσεων «Πόθεν Έσχες».

Στην ερώτηση: Τί δέον γενέσθαι;, έχει δοθεί απάντηση, από τη Βουλή των Ελλήνων, με την ομόφωνη ψήφιση του νόμου 4065/9.4.2012 ύστερα από πρόταση νόμου 75 βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΔΗΜΑΡ.

Ξεκινώντας από την κορυφή, προέβλεψε τον αναδρομικό έλεγχο της περιουσιακής κατάστασης όσων διετέλεσαν πρωθυπουργοί, υπουργοί, αρχηγοί κομμάτων από το 1974 μέχρι την ψήφιση του νόμου και παραίτηση καθενός υπόχρεου σε δήλωση «Πόθεν Έσχες» υπέρ του ελληνικού δημοσίου, από οποιοδήποτε παραλειπόμενο  περιουσιακό στοιχείο. Επίσης, σειρά μέτρων – ο χώρος δεν επιτρέπει αναλυτική παράθεση - για την ανεύρεση στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό μη δηλούμενων περιουσιακών στοιχείων.

Ο νόμος 4065/12, δυστυχώς, παρέμεινε, ουσιαστικά, ανενεργής. Η αρμόδια επιτροπή δεν προχώρησε καν, ούτε στο άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών…

Η επαναφορά σε ισχύ και η εφαρμογή του, είναι ένα αποφασιστικό βήμα για να καταστεί το «Πόθεν Έσχες» πραγματικός θεσμός διαφάνειας και να τερματιστεί το καθεστώς υποκρισίας και συγκάλυψης.

Απόστολος Χρ. Κακλαμάνης

ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Τηλ. 2103733970
Fax. 2103733580
e-mail: ak@apkaklamanis.gr

Πρωτοδημοσιεύθηκε στα Νέα (30/9/2019)

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο