Σινεμά και Ιστορία: : «Η Ισπανική Επανάσταση»
Σινεμά και Ιστορία: Οι Επαναστάσεις
Θέμα : «Η Ισπανική Επανάσταση»
Την Τρίτη 19 Οκτωβρίου στη 3η συνάντηση του σεμιναρίου «Σινεμά και Ιστορία: Οι Επαναστάσεις» που οργανώνει η Κινηματογραφική Λέσχη Βριλησσίων Cine Δράση, ξεκινάμε τη συζήτηση για την Ισπανική Επανάσταση αναλύοντας τις ταινίες «Για ποιον χτυπάει η καμπάνα» του Σαμ Γουντ και το «Γη και Ελευθερία» του Κεν Λόουτς.
-Για ποιον χτυπάει η καμπάνα/For whom the bell tolls
ΗΠΑ, Κοινωνική, 1941.Διάρκεια: 170’. Σκηνοθεσία: Σαμ Γουντ. Σενάριο: Ντάντλεϊ Νίκολς, πάνω στο ομώνυμο βιβλίο του Έρνεστ Χέμινγουεϊ. Πρωταγωνιστούν: Γκάρι Κούπερ, Ίνγκριντ Μπέργκμαν, Ακιμ Ταμίροφ, Κατίνα Παξινού, Τζόφεφ Καλέια.
Πάνω στα βουνά μίας ελεύθερης, αλλά όχι για πολύ ακόμα ισπανικής περιοχής, καθώς οι ορδές του Φράνκο καταλαμβάνουν την μία μετά την άλλη, ο Αμερικανός υποστηρικτής των Δημοκρατικών Ρόμπερτ (Gary Cooper) αναλαμβάνει να ανατινάξει μία γέφυρα. Η ομάδα του βουνού έχει αρχηγό τον ξεπεσμένο πολεμιστή, τώρα μέθυσο Πάμπλο (AkimTamiroff) με υπαρχηγό, αλλά ουσιαστικά ψυχή της ομάδας, την γυναίκα του Πιλάρ (Κατίνα Παξινού). Ο Ρόμπερτ ερωτεύεται την ωραία αντάρτισσα Μαρία (Ingrid Bergman) και μία μεγάλη ερωτική ιστορία αναπτύσσεται στα αφιλόξενα, χιονισμένα βουνά, λίγο πριν την τελική αποφασιστική μάχη. Στην εξέλιξη της ιστορίας, αποκαλύπτεται το φρικτό, τραγικό και δολοφονικό μένος του Ισπανικού εμφυλίου, στον οποίο αδελφός εκτελούσε αδελφό, χωρίς οίκτο και έλεος. Η τραγική εκτέλεση των γονιών της Maria από τους Εθνικιστές και ο μαζικός βιασμός της αποτελούν την μία όψη από ιστορίες γνωστές και σε εμάς από τον Ελληνικό Εμφύλιο 1946-1949.
Οι ερμηνείες της Παξινού και του Tamiroff είναι εκπληκτικές και επισκιάζουν αυτές των πρωταγωνιστών. Το έργο, όμως, στηρίζεται σε όλους τους συντελεστές του οι οποίοι πρόσφεραν όλη τους την ικανότητα για να φτιάξουν μία μεγαλειώδη ταινία, που υπήρξε η εμπορικότερη του 1943 με εισπράξεις 11 εκατομμυρίων δολαρίων. Προτάθηκε για 9 βραβεία Όσκαρ και χάρισε στην Κατίνα Παξινού που υποδύθηκε την Πιλάρ το Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου, το μοναδικό μέχρι σήμερα Όσκαρ που έχει δοθεί σε Ελληνίδα ηθοποιό.
- Γη και Ελευθερία/Land and Freedom
Αγγλία, Ισπανία, Δραματική, 1995. Διάρκεια: 109'. Σκηνοθεσία: Κεν Λόουτς. Σενάριο: Τζιμ Άλεν. Πρωταγωνιστούν: Ίαν Χαρτ, Ροζάνα Πάστορ, Τομ Γκιλρόι. Άνοιξη του 1936. Ένας νεαρός Άγγλος κομμουνιστής αφήνει το Λίβερπουλ για να καταταγεί στις Διεθνείς Ταξιαρχίες του δημοκρατικού στρατού στο μέτωπο της Αραγονίας.
Ο Ντέιβιντ, ο κεντρικός ήρωας του αυτού του έπους του Κεν Λόουτς. είναι ένας άνεργος νέος από το Λίβερπουλ που πηγαίνει στην Ισπανία μετά το πραξικόπημα του Φράνκο εναντίον της εκλεγμένης δημοκρατικής κυβέρνησης για να βοηθήσει εθελοντικά. Αν και υπότιτλος είναι «Μια ιστορία για την Ισπανική Επανάσταση» και καλύπτει μερικούς μήνες από το μέτωπο της Βαρκελώνης και της Αραγωνίας, το 1936 ο εμφύλιος πόλεμος (1936-1939) δεν είναι το θέμα της ταινίας. Όπως όλοι οι άλλοι ξένοι που βρέθηκαν εκεί έτσι και ο Ντέιβιντ βιώνει τις ιδεολογικές διαφορές ανάμεσα στις διάφορες ομάδες που συγκροτούν το στρατόπεδο των δημοκρατικών: από τους αναρχικούς του POUM μέχρι τους κομμουνιστές. Στην αρχή κατάπληκτος δέχεται τα μηνύματα ελευθερίας και ισότητας και κατακλύζεται από αισθήματα αισιοδοξίας, ενθουσιασμού και αδελφοσύνης. Μέχρι την προδοσία.
Η άποψη του Κεν Λόουτς που αποτελεί και τον κεντρικό άξονας της ταινίας του είναι η ιδέα ότι οι δημοκρατικοί έχασαν τον πόλεμο, το 1939, όταν η Βρετανία και η Γαλλία αποφάσισαν από κοινού να μην ανακατεύονται, ενώ από την άλλη ο Χίτλερ και ο Μουσολίνι βοηθούσαν ανοιχτά τους φασίστες. Στη ουσία, σύμφωνα με την ανάλυση του σκηνοθέτη, ο σκοπός προδόθηκε το 1937, όταν οι κομμουνιστές απέκτησαν μεγάλη εξουσία. Εν ολίγοις η βασική του ιδέα είναι ότι ο Στάλιν, για δικές του σκοπιμότητες επεδίωκε μια μετριοπαθή διέξοδο και πίεζε σε αυτή την τους Ισπανούς κομμουνιστές που στα πλαίσια του Λαϊκού Μετώπου, ξεκίνησαν μια καμπάνια εναντίον των αναρχικών και των αριστερών ακτιβιστών της επαναστατικής πολιτοφυλακής, γνωστής ως POUM.
Η ταινία επευφημήθηκε στις Κάννες, κερδίζοντας το Βραβείο της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών. Στην Ισπανία, χιλιάδες νέοι πολιόρκησαν τους κινηματογράφους για να ανακαλύψουν κάποια από τα μυστικά της ιστορίας της χώρας τους τους. Μια ομάδα από τις Διεθνές Ταξιαρχίες, όταν προκλήθηκαν να δουν την ταινία επιτέθηκαν στον σεναριογράφο Τζιμ Άλεν και στον σκηνοθέτη κατηγορώντας τους ότι δεν παρουσιάζουν τα ιστορικά γεγονότα αντικειμενικά.
Παρακολούθηση Σεμιναρίου
Η παρακολούθηση του σεμιναρίου μπορεί να είναι είτε ζωντανή στο Στέκι της Δράσης (Πάρνηθος 21, Βριλήσσια) είτε διαδικτυακή μέσω της πλατφόρμας zoom εδώ:
Join Zoom Meeting
https://us02web.zoom.us/j/85422347324?pwd=RkVFaWpEQjVqUXlPY3hMMG52YXZaZz09
Meeting ID: 854 2234 7324
Passcode: 947205
