Το ευοίωνο μέλλον της μεγάλης αποκλιμάκωσης του Δημοσίου Χρέους.
Η Εθνική Οικονομική Ταυτότητα η οποία αναφέρεται στις επιδόσεις και στην αξιολόγηση του διαχρονικού εθνικού προβλήματος της Διαχείρισης, της Βιωσιμότητας και της Εξυπηρετησιμότητας του Δημοσίου Χρέους της Ελλάδας (όπως και όλων των κ-μ της ΕΕ τηρουμένων των αναλογιών) είναι τω όντι ένα πολύ δύσκολο και δυσνόητο θέμα πού θα απαιτούσε τουλάχιστον ένα κείμενο των 1.500 σελίδων για να παρουσιαστεί επαρκώς από κάθε συντρέχουσα άποψη και για να γίνει κατανοητό κυρίως από εκείνους/εκείνες που δεν είναι εξοικειωμένοι/ες με το περί ου ο λόγος εθνικό δημοσιονομικό ζήτημα.
Για την αποφυγή της μεγάλης ανάλυσης που θα έφερνε παράλυση (όπως έλεγε ο μεγάλος Winston Churchill), θεωρήσαμε ότι θα είναι ωφέλιμο και χρήσιμο στο παρόν άρθρο να παρουσιαστεί ένα απλό γράφημα (όπως είναι το συνημμένο στο τέλος του άρθρου) στο οποίο συμπυκνώνεται η ουσία του θέματος σύμφωνα με τη λογική ότι «ένα καλό σκίτσο είναι καλύτερο από ένα μακρύ λόγο» όπως έλεγε ο Napoléon Bonaparte.
Προς τούτο στο γράφημα απεικονίζεται η Χρονολογική Σειρά των Ετησιών Τιμών του λόγου [Δημόσιο Χρέος προς ονομαστικό ΑΕΠ]% σε ένα βάθος χρόνου που συνδέει το χθες με το σήμερα και επέκεινα με το αύριο.
Δηλαδή την ιστορική περίοδο των πεπραγμένων 2015-2022 και των αντίστοιχων μελλουμένων 2023-2033. Και τούτο γιατί «Ανήρ έννους τα καινά τοις πάλαι τεκμαίρεται (Ο άνθρωπος που έχει μυαλό, βγάζει συμπέρασμα για τα νέα με βάση τα παλιά, Σοφοκλής)».
Εύκολα γίνεται αντιληπτό ότι την περίοδο 2015 έως το α΄ εξάμηνο του 2019 η όποια διαχείριση του Μεγάλου και Επαχθούς Μεγέθους του Δημοσίου Χρέους αναλογικά προς το ΑΕΠ χρεώνεται στην contra naturam και suis generis συγκυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ με πρωθυπουργό τον κ. Αλέξη Τσίπρα.
Την περίοδο από το β΄ εξάμηνο 2019 έως το κλείσιμο του Οικονομικού Έτους 2022, η εικόνα είναι αντίθετη εξαιτίας των ad hoc θετικών πεπραγμένων. Επιτεύχθηκε μεγάλη μείωση του μεγέθους του λόγου (%) του Δημοσίου Χρέους προς προς ΑΕΠ ως αποτέλεσμα της επιτυχούς διακυβέρνησης της χώρας από την κυβέρνηση της ΝΔ η οποία είχε ως primus inter pares (πρόεδρο και πρωθυπουργό) τον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη.
Μια κυβέρνηση σταθερή και ισχυρή με διεθνώς αναγνωρισμένη μεγάλη επιτελεστικότητα (αποδοτικότητα, παραγωγικότητα, ανταποδοτικότητα, αποτελεσματικότητα) και κύρος που ενέπνεε εμπιστοσύνη σε όλους και η οποία επιπρόσθετα είχε το σπουδαίο χαρακτηριστικό ότι ήταν αυτοδύναμη, μονοκομματική λειτουργούσα ως ένα ενιαίο και συνεκτικό παραταξιακό όλον (διανθισμένο με κάποιες επιμέρους αποχρώσεις που δεν αλλοιώνουν το σύνολο).
Στο κλείσιμο του Οικονομικού Έτους 2022 ο λόγος [ΔΧ/ΑΕΠ]% μειώθηκε στο 171,3% και τείνει μειούμενος κατά το α΄ τρίμηνο του 2023 εξαιτίας της εμφατικής αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ. Με άλλα λόγια «ὅπερ ἔδει δεῖξαι, Ευκλείδης».
Επίτευγμα το οποίο πραγματώθηκε στο πλαίσιο πολλών αντίξοων συνθηκών εξωγενούς προέλευσης (κατά τα anni horribili β΄ εξάμηνο 2019 και επέκεινα).
Δυσμενείς συνθήκες οι οποίες επέδρασαν αρνητικά στην εξελικτική πορεία της Εθνικής Οικονομίας (δημιουργώντας μεγάλο Κόστος Ευκαιρίας) εξαιτίας της συντρέχουσας Διεθνούς Permacrisis (μόνιμη, αδιάλειπτη, πολυθεματική κρίση) και των απειλών του Μεταοθωμανικού Μεγαλοιδεατισμού και του Ρεβανσιστικού Αναθεωρητισμού του Τουρκικού παράγοντα.
Παράγοντες που οδήγησαν την Ελλάδα στη μεγάλη αύξηση των Δημοσίων Δαπανών μεσω των Μεταβιβαστικών Πληρωμών προς τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις καθώς επίσης και στην αύξηση των Δημοσίων Αμυντικών Δαπανών για τη θωράκιση της χώρας.
Το ευοίωνο quo vadis (βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα) του λόγου (%) Δημόσιο Χρέος προς ΑΕΠ που απεικονίζεται στο γράφημα είναι αποτέλεσμα των μετρήσεων και των εκτιμήσεων όλων των συντρεχόντων και των συμμεταβαλλομένων μεταβλητών της Δυναμικής του Δημοσίου Χρέους (συμπεριλαμβανόμενων των πρωτογενών πλεονασμάτων και των τόκων του δανεισμού της χώρας).
Πρόκειται για αδιαμφισβήτητες Οικονομετρικές Ορθολογικές Προσδοκίες οι οποίες (με αμελητέες διαφοροποιήσεις) έχουν ήδη δημοσιευθεί στα επίσημα έγγραφα των Οικονομικών Θεσμικών Οργάνων της ΕΕ λ.χ. ECOFIN, Eurogroup, κ.λπ. στο πλαίσιο των υφισταμένων Δημοσιονομικών Κανονισμών καθώς και των ante portas Νέων Δημοσιονομικών Κανονισμών που θα θεσμοθετηθούν περίπου το Φθινόπωρο του 2023 με ισχύ από 1/1/2024.
Με την επιλογή από το εκλογικό σώμα της ΝΔ και του κ. Μητσοτάκη ως πρωθυπουργού για μια δεύτερη αυτοδύναμη μονοκομματική κυβερνητική θητεία στις επικείμενες εθνικές εκλογές που θα διεξαχθούν στις 25/6/2023, η δεύτερη θητεία αναμένεται να είναι πολύ καλύτερη από την προηγουμένη εφ΄ όσον έχει αποκτηθεί η ad hoc πείρα και γνώση από τα ήδη επιτυχή πεπραγμένα που θα συνεχιστούν με εντατικότερο ρυθμό σύμφωνα με τη λογική ότι αφενός «le mieux est l’ennemi du bien (το καλύτερο είναι εχθρός του καλού), Voltaire» και αφετέρου «Ομάδα που κερδίζει δεν την αλλάζεις» (δάνειο από το χώρο του Αθλητισμού).
Κατά συνέπεια οι Έλληνες πολίτες μπορούν να είναι εκ προοιμίου βέβαιοι ότι «Η χρυσή εποχή είναι μπροστά μας, όχι πίσω μας, William Shakespeare» και να συλλογιστούν με προνοητικότητα, ενόραση και διορατικότητα (ως προμηθείς και όχι ως επιμηθείς) ότι «Η ψήφος είναι πιο δυνατή από τη σφαίρα. Με τη σφαίρα μπορεί να σκοτώσεις τον εχθρό σου. Με την ψήφο μπορεί να σκοτώσεις το μέλλον των παιδιών σου (Abraham Lincoln)».
6+1 ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Τα επίσημα στοιχεία του άρθρου αναθεωρούνται ανά έτος.
2. Οι μετρήσεις και οι υπολογισμοί γίνονται με το υφιστάμενο ΕΣΛ 2010, δηλαδή το Σύστημα (Εθνικών και Περιφερειακών) Λογαριασμών της ΕΕ που στηρίζεται στους κατά Maastricht Θεσμικούς Κανονισμούς και στους μετέπειτα Κανονισμούς της Νέας Αρχιτεκτονικής της Δημοσιονομικής και της Νομισματικής Διακυβέρνησης της ΕΕ από το 2011- 2012 και μετά.
3. Οι τιμές των μεγεθών του Δημοσίου Χρέους και πιο ειδικά της Βιωσιμότητας (Δυναμικής) του Δημοσίου Χρέους είναι μεταβλητές οι οποίες συνεκτιμώνται στη Μαθηματική Εξίσωση με την οποία υπολογίζεται το ετήσιο Πρωτογενές Πλεόνασμα. Σε αυτήν την εξίσωση μεγάλη σημασία έχει inter η περί ης ο λόγος μεταβλητή [Δημόσιο Χρέος προς Ονομαστικό ΑΕΠ]%.
4. Η Ανάλυση της Βιωσιμότητας του Δημοσίου Χρέους (DSA=Dept Sustainability Analysis) επίσης υπεισέρχεται ως σημαντικό κριτήριο στην υπόθεση της Απόκτησης Επενδυτικής Βαθμίδας την οποία διαχειρίζονται οι Οίκοι Αξιολόγησης της Πιστοληπτικής Ικανότητας του Κινδύνου και του Αξιόχρεου χώρας. Από το Φθινόπωρο μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους 2023 και αν δεν υπάρξουν «πολιτικές εκπλήξεις (που σίγουρα δεν θα υπάρξουν)», το αξιόχρεο της Ελλάδας με την απόκτηση Επενδυτικής Βαθμίδας θα αναγνωριστεί επίσημα απ΄ όλους τους Οίκους Αξιολόγησης.
5. Με τον όρο Δημόσιο Χρέος εννοείται το Ακαθάριστο Ενοποιημένο Χρέος της Γενικής Κυβέρνησης (όπως μπορεί κανείς να μελετήσει στον Γενικό Κρατικό Προϋπολογισμό).
6. Οι μεγάλες ορθολογικές προσδοκίες για τη μείωση του Δημοσίου Χρέους αποδίδονται μεταξύ άλλων στα ακόλουθα:
(i) Στο Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων της Ελλάδας (2023) που έχει υποβληθεί από την κυβέρνηση της ΝΔ στο ECOFIN.
(ii) Στην επιτυχή 2η Αξιολόγηση της Μετα-προγραμματικής Εποπτείας της Ελλάδας (Μάιος 2023).
(iii) Στις αναμενόμενες Αναθεωρήσεις του Συντάγματος (Μεταρρυθμίσεις) που θα προτείνει η επόμενη Βουλή με κυβέρνηση τη ΝΔ προς την μεθεπόμενη Βουλή για να ψηφιστούν και να εγκριθούν.
(iv) Στην επιτυχή απορρόφηση μέχρι τέλους του 2023 του προϋφιστάμενου ΕΣΠΑ 2014-2020 σύμφωνα με τον Κανονισμό του «ν+3».
(v) Στο in vivo ΕΣΠΑ 2021-2027 που τρέχει με μεγάλο ταχύτητα.
(vi) Στον καλπάζοντα ρυθμό με το οποίο πορεύεται το on going Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» (χρηματοδοτήσεις, επιδοτήσεις, ευνοϊκός δανεισμός Επιχειρησιακών Σχεδίων).
(vii) Στον νέο Αναπτυξιακό Νόμο με τον οποίο συνδυάζονται τα προαναφερθέντα Χρηματοδοτικά και Χρηματοπιστωτικά Εργαλεία.
(viii) Στη μεγάλη αύξηση των Εξαγωγών και της Προσέλκυσης Ξένων και Εθνικών Επενδύσεων.
(ix) Στη βελτίωση της θέσης της Ελλάδας από πλευρά Doing Business, Ανταγωνιστικότητας της Εθνικής Οικονομίας, Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κ.λπ. στις αντίστοιχες Εκθέσεις των Διεθνών Οργανισμών, Διεθνών Fora και Διεθνών Think Tank (Δεξαμενές Σκέψεις).
7. Μερικά ακόμη ευνοϊκά στοιχεία που προκύπτουν από την Ανάλυση της Βιωσιμότητας του Δημοσίου Χρέους είναι ότι:
(α) Η Ελλάδα μπορεί να παράγει Πρωτογενή Πλεονάσματα μεγαλύτερα του 2% χωρίς φορομπηχτηκές πολιτικές (αντίθετα με φοροελαφρύνσεις), με δημόσιες και με ιδιωτικές επενδύσεις καθώς και με ικανοποιητικές παροχές μέσω των Μεταβιβαστικών Πληρωμών του Προϋπολογισμού προς όλες τις κατευθύνσεις οι οποίες επιλέγονται με επιμέλεια και με στόχευση (στη βάση της στάθμισης Κοινωνικού Οφέλους-Κοινωνικού Κόστους) ούτως ώστε να διασφαλίζεται ο «δημοσιονομικός χώρος» που απαιτεί η Δημοσιονομική Κανονικότητα, Πειθαρχία και Προσαρμογή.
(β) Οι ακαθάριστες δαπάνες για την εξυπηρέτηση του Δημοσίου Χρέους θα μειωθούν περίπου στο 11% του ΑΕΠ χωρίς να διαταράσσουν τα Ταμειακά Διαθέσιμα του Κράτους που σήμερα είναι περίπου 38 δις €.
(γ) Η Έκθεση Βιωσιμότητας του Δημοσίου Χρέους έως το 2033 δείχνει ότι η Ελλάδα πορεύεται στο μέλλον καλύτερα από την Ιταλία και την Ισπανία ενώ ήδη από τώρα (που ακόμη δεν έχει αποκτηθεί η επενδυτική βαθμίδα), η Ελλάδα δανείζεται εκδίδοντας 10ετή ομόλογα φθηνότερα από την Ιταλία.
*Τα Β.Ν. δημοσιεύουν την ελεύθερη αρθρογραφία των συνεργατών τους χωρίς να παρεμβαίνουν ούτε στους τίτλους και στους υπότιτλους των κειμένων τους.
