Τα 13 Τριαντάφυλλα
Πέμπτη 18/4/2024, 8:15’μμ, στο ΤΥΠΕΤ από το Cine Δράση
Τα 13 Τριαντάφυλλα/las 13 Rosas
Ισπανία, Ιταλία, Δραματική, 2007. Διάρκεια: 122’. Σενάριο: Emilio Martínez Lázaro, Pedro Costa, Ignacio Martínez de Pisón. Σκηνοθεσία: Emilio Martínez Lázaro. Πρωταγωνιστούν: Pilar López de Ayala Arroyo, Verónica Sánchez, Marta Etura, Gabriella Pession, Nadia de Santiago, Félix Gómez, Fran Perea, Enrico Lo Verso, Adriano Giannini, José Manuel Cervino, Goya Toledo
Το Cine Δράση συνεχίζει τις προβολές του την Πέμπτη 18 Απριλίου με «Τα 13 Τριαντάφυλλα» του Emilio Martínez Lázaro. Λίγες μόνον ημέρες πριν την επέτειο της εγκαθίδρυσης στη χώρα μας της δικτατορίας των συνταγματαρχών προβάλλουμε μια ταινία που αποτελεί σημείο αναφοράς στην ιστορία της Ισπανίας. η οποία έζησε μια μακρόχρονη αιματηρή δικτατορία. Βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα τα οποία συνέβησαν στη Μαδρίτη, τα πρώτα χρόνια μετά το τέλος του Ισπανικού Εμφύλιου Πόλεμου, ενός από τους πιο αιματηρούς και βίαιους στην ιστορία της σύγχρονης Ευρώπης, πρόβα τζενεράλε των ναζί και των φασιστών ενόψει του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Εκείνη την ταραγμένη εποχή στη χώρα, άνθρωποι λιγόψυχοι άλλαζαν ιδεολογία, γίνονταν πληροφοριοδότες του καθεστώτος, κατέδιδαν συγγενείς, γείτονες, φίλους, επειδή το ήθελαν ή γιατί εξαναγκάζονταν. Ήταν μια εποχή που κανείς δεν ήξερε ποιον μπορούσε να εμπιστευτεί, μια εποχή που η παραμικρή υποψία του καθεστώτος για κάποιον, όριζε τις φυλακές ως την επόμενη του κατοικία με μοναδική προοπτική τα βασανιστήρια και όχι σπάνια την εκτέλεση. Αλλά ακριβώς αυτή την εποχή, 13 νέες γυναίκες, που τους δόθηκε το συλλογικό όνομα «Las 13 Rosas», συγκλόνισαν με το φρόνημά και την αγωνιστικότητα τους και παρόλο που γνωρίστηκαν κάτω από τραγικές συνθήκες, ή μάλλον ακριβώς για αυτό, έμειναν ενωμένες ως το τέλος.
Στις 28 Μαρτίου του 1939, λίγο μετά την πτώση της Βαρκελώνης, η Μαδρίτη υψώνει λευκή σημαία και ο στρατηγός Φράνκο αναλαμβάνει την διοίκηση της πόλης. Ο εμφύλιος (1936-1939) έχει λήξει. Τους επόμενους μήνες ο τρόμος θα σκεπάσει την Ισπανία: χιλιάδες οι δολοφονίες και οι εξαφανίσεις, καθημερινό φαινόμενο τα βασανιστήρια, η απαγωγή βρεφών, οι μαζικές απελάσεις. Και αυτό παρά το γεγονός ότι ο στρατηγός Φράνκο έχει επανειλημμένα υποσχεθεί ότι θα τιμωρηθούν μόνο όσοι από τους αντιπάλους έχουν «ματωμένα χέρια». Ενώ δε η ελπίδα έχει σβήσει, η Μαδρίτη θα προσπαθήσει να μείνει όρθια και κάποιοι, τελευταίοι ίσως, άντρες και γυναίκες θα αντισταθούν. Ανάμεσα τους η Βιρτούδες, η Κάρμεν, η Χούλια, η Αδελίνα, η Μπλάνκα. Νέες γυναίκες που υποστηρίζουν δημοκρατικά πολιτικά ιδεώδη, έχουν τη νοημοσύνη να αναγνωρίζουν το καλό από το κακό και το θάρρος να μην υποκύπτουν σε τυράννους. Το καθεστώς ετοιμάζει μεγάλη παρέλαση για να γιορτάσει τη νίκη. Εξαπλώνεται η φήμη ότι στη διάρκεια της αριστεροί επαναστάτες θα επιχειρήσουν να δολοφονήσουν το δικτάτορα. Η καταστολή και το …ξεκαθάρισμα των δημοκρατικών στα Πανεπιστήμια, τις εταιρίες, τη δημόσια διοίκηση, γίνεται με απίστευτη σκληρότητα και αφήνει στο πέρασμα της χιλιάδες νεκρούς. Τα κορίτσια μοιράζουν προκηρύξεις υπέρ της δημοκρατίας και προκαλούν την προσοχή των παραστρατιωτικών που τις καταδιώκουν.
Έχοντας συλληφθεί φίλοι και σύντροφοι τους, μετά από προδοσίες συγγενών και γειτόνων η σύλληψη τους είναι θέμα χρόνου. Το καθεστώς χρησιμοποιεί κάθε μέσο προκειμένου να τις συλλάβει και κάθε βασανιστήριο αργότερα για να αποκαλύψουν συντρόφους τους Συλλαμβάνονται και καταλήγουν στις υπερπλήρεις γυναικείες φυλακές Ventas της Μαδρίτης, βασανίζονται και εξευτελίζονται σε συνθήκες απάνθρωπες. Εκεί μαζί με άλλες 8 συγκρατούμενες, όλες μέλη της Σοσιαλιστικής Νεολαίας θα προσπαθήσουν να κρατήσουν ακμαίο το ηθικό τους και ακέραια την αξιοπρέπεια τους. Όταν, όμως, διαμαρτύρονται για τις συνθήκες κράτησης των παιδιών που βρίσκονταν εκεί με τις μητέρες τους και αρνούνται να τραγουδήσουν τον ύμνο της δικτατορίας η θέση τους επιβαρύνεται. Και όταν οι αντιστασιακοί εκτελούν δυο αξιωματούχους του καθεστώτος, η καταδίκη τους σε θάνατο ως αντίποινα είναι δεδομένη. Εκτελέστηκαν τον Αύγουστο του 1939 στον τοίχο του Ανατολικού νεκροταφείου της Μαδρίτης για πράξεις τις οποίες δεν έκαναν και ούτε είχαν σκοπό να κάνουν. Είναι όλες τόσο νέες. Η μικρότερη 18 και η μεγαλύτερη 27. Κορίτσια ανώριμα και μπερδεμένα σε μια λάθος κοινωνία, που στραγγαλίζονται από το καθεστώς, που τις καταδικάζει σε θάνατο χωρίς ουσιαστικό λόγο. Απλά για ξεκαθάρισμα των αντιπάλων, παραδειγματισμό, ενίσχυση του φόβου και της καταστολής. Η περίπτωση τους θα γίνει γνωστή πολύ αργότερα και θα μείνει στην Ιστορία της μετεμφυλιακής Ισπανίας ως μία από τις πλέον μελανές στιγμές της Φρανκικής δικτατορίας.
Η Ισπανία θυμάται, αντιμετωπίζει τη φρίκη του παρελθόντος, αποδίδει ευθύνες, συμβιβάζεται με τα λάθη της. Αλλά δεν ξεχνάει. Ο Emilio Martínez Lázaro αφηγείται στην ταινία του ένα επεισόδιο θηριωδίας δυστυχώς συνηθισμένο σε όλα τα δικτατορικά καθεστώτα. Μια αποκλειστικά γυναικεία ιστορία, στο πλαίσιο μιας χώρας και μιας εποχής όπου οι γυναίκες δεν έχουν καμία αξία. Οι δύο συν-σεναριογράφοι του Ignacio Martínez de Pisón και Barbara Di Girolamo επιλέγουν να μην επιβαρύνουν την ταινία με ιστορικές διευκρινίσεις, αφήνοντας εκείνη την περίοδο να εξηγηθεί από τις βόμβες που πέφτουν, τους ξυλοδαρμούς στο δρόμο από τους φαλαγγίτες, τον αφανισμό στην πράξη από τις ανακρίσεις, τις ανατριχιαστικές παράλογες προτάσεις που στερούνται κάθε ευπρέπειας. Η πρόθεση τους είναι να κινήσουν την προσοχή στο ανθρώπινο κεφάλαιο της ιστορίας τους και στην απανθρωπιά που το καταστρέφει. Επικεντρώνονται στα τριαντάφυλλα που ανθίζουν, στα κορίτσια που δεν υποκύπτουν στις αδικίες, υψώνοντας ουτοπικά, αλλά γενναία τις γροθιές τους στον ουρανό. Είναι δύσκολο να αναπτύξουν ισότιμα τις ιστορίες και των 13 κοριτσιών, για αυτό και επιμένουν στα καθαρά πρόσωπα όλων τους, τα δάκρυα και τα χαμόγελα τους που φωτίζουν την οθόνη, συγκινούν και εκλιπαρούν το θεατή να μην ξεχάσει. Αυτό που κάνει τη δουλειά του Lázaro πιο εύκολη είναι ένα καστ που ανταποκρίνεται στο δύσκολο καθήκον. Ξεχωρίζει η υπέροχη Pilar López de Ayala, που στο Cine Δράση απολαύσαμε στο κινηματογραφικό διαμαντάκι «Medianeras» (2011) του Γκουστάβο Ταρέτο. Η 17χρονη τότε Nadia de Santiago απέσπασε βραβείο Turia για την εξαιρετική ερμηνεία της στο ρόλο της Κάρμεν, ενώ συγκλονιστικός στο ρόλο του πατέρα που αναγκάζεται να παραδώσει την κόρη του είναι και ο José Manuel Cervino. Καθώς πρόκειται για ιταλοισπανική συμπαραγωγή τρεις Ιταλοί ηθοποιοί η Gabriella Pession στον ρόλο μιας αθώας εφήβου, ο Adriano Giannini που δίνει ζωή σε έναν γλοιώδη χαρακτήρα και ο Enrico Lo Verso καταφέρνουν να αποδώσουν τα συναισθήματα των ηρώων τους, θετικών και αρνητικών. Η ταινία απέσπασε 4 βραβεία Goya, στη χώρα μας προβλήθηκε για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2010 στα πλαίσια αφιερώματος στον Ισπανικό Εμφύλιο. Στο Cine Δράση παραχωρήθηκε από το ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΕΡΒΑΝΤΕΣ (INSΤΙTUTΟ CERVANTES ATENAS).
Το trailer εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=Q5NdTyij1Sg
