"Στο σπίτι" την Πέμπτη 28 Δεκεμβρίου από το Cine Δράση.
Η ταινία «Στο σπίτι» του Αθανάσιου Καρανικόλα, από τις σπουδαιότερες ελληνικές παραγωγές των τελευταίων χρόνων, αποτελεί μια διεισδυτική ματιά στην ελληνική οικογένεια και τον τρόπο που αυτή αντιμετωπίζει τοις ανθρώπινες υπάρξεις που κινούνται γύρω της και εντός της. Ένα φιλμ χαμηλόφωνο και μελαγχολικό που αναδεικνύει αριστοτεχνικά, τον εκφυλισμό των κοινωνικών αξιών και, την πολύ σημαντικότερη της οικονομικής, ηθική και πολιτιστική κρίση. Το φιλμ απέσπασε πολλές διακρίσεις και το Βραβείο της Οικουμενικής Επιτροπής στο 64ο (2014) Φεστιβάλ του Βερολίνου όπου έκανε την πρεμιέρα της.
Κεντρικό της πρόσωπο είναι η Νάντια, μετανάστρια από την Γεωργία, που τα τελευταία 12 χρόνια δουλεύει οικονόμος στο σπίτι μιας ευκατάστατης νεαρής οικογένειας. Έχει τόσο εξοικειωθεί μαζί τους και είναι τόσο απαραίτητη που δεν θεωρείται υπάλληλος, αλλά σχεδόν το τέταρτο μέλος της οικογένειας και οπωσδήποτε φίλη του ζευγαριού. Το ζευγάρι την έχει βοηθήσει να έχει μια καλή ζωή, η κόρη της σπουδάζει στη Γερμανία με την υποστήριξη του, η σύζυγος την αποκαλεί αδελφή της. Ζει μαζί τους στο ίδιο μοντέρνο σπίτι με θέα στην ατελείωτη θάλασσα, μακριά από τη φασαρία και το άγχος της μεγαλούπολης. Μιλάει τέλεια τα ελληνικά, διεκπεραιώνει άψογα όλες τις δουλειές που απαιτούνται για την καλή λειτουργία του σπιτιού, φροντίζει τον κήπο και την ανατροφή της δωδεκάχρονης κόρης του ζευγαριού. Είναι ευγενική, αθόρυβη, εκφράζεται ελάχιστα και όταν της ζητηθεί λέει με θάρρος και παρρησία τη γνώμη της.
Θα έρθει, όμως, μία στιγμή, που οι ισορροπίες και το καλό κλίμα θα ανατραπούν. Η διάγνωσή της με ανίατη ασθένεια βγάζει στην επιφάνεια την υποκρισία και αποκαλύπτει τις σχέσεις εκμετάλλευσης. Τώρα που δεν θα τους συμφέρει οικονομικά οι εργοδότες της θα πάρουν πίσω την καλλιεργούμενη ψευδαίσθηση ότι ανήκει στην οικογένεια, αποκαλύπτοντας ότι όλο αυτό το διάστημα εκμεταλλεύονταν την συναισθηματική της ανάγκη της να ανήκει κάπου και να νοιώθει ασφαλής. Με αυτό ως πρόσχημα, αυτή και πολλές ακόμα ελληνικές οικογένειες, έχουν μετανάστες να εργάζονται σπίτι τους με πολύ χαμηλές αμοιβές, παράνομα, χωρίς ασφάλιση. Μπορεί, βέβαια, να μην φαινόταν καθαρά με την πρώτη ματιά, αλλά ο ταξικός διαχωρισμός υπήρχε και η θέση του καθένα σε αυτή τη σχέση ήταν ρυθμισμένη και καθορισμένη με απόλυτη σαφήνεια. Και όπως επισημαίνει στην Νάντια ο φίλος της, η εργοδοτική σχέση δεν μπορεί ποτέ να είναι απολύτως φιλική. Όταν οι άνθρωποι αισθάνονται ότι υπάρχει κίνδυνος για τα συμφέροντα τους, δεν είναι διατεθειμένοι να ριψοκινδυνεύσουν ακόμα και αν αυτό φέρνει σε πολύ δύσκολη θέση τον μέχρι τότε «αδελφό» τους.
Τελικά θα είναι ο χαρακτήρας της Νάντιας που θα βγει νικητής σε αυτή την αναμέτρηση. Πραγματική ηρωίδα, ζωντανό παράδειγμα μεγαλοπρεπούς καλοσύνης, αξιοπρέπειας, αφοσίωσης και αυταπάρνησης, θα έχει τη δύναμη να συγχωρήσει αυτούς που την αδίκησαν. Σε μια εποχή που τα πάντα καταρρέουν αυτή ακολουθεί και προτείνει ένα διαφορετικό πρότυπο συμπεριφοράς και ζει μια ζωή που αξίζει, με βάση τις δικές της αρχές και τους δικούς της, αδιαπραγμάτευτους κανόνες.
Ο Έλληνας σκηνοθέτης Αθανάσιος Καρανικόλας που ζει και εργάζεται στην Γερμανία, έχει πλούσια θητεία στο πειραματικό σινεμά, το ντοκιμαντέρ και την ακαδημαϊκή καριέρα. Μετά από μια σειρά ντοκιμαντέρ και ταινίες μυθοπλασίας μικρού και μεγάλου μήκους («Elli Makra–42277 Wuppertal» και «Echolot»), κάνει εδώ την πρώτη δουλειά που μιλάει ελληνικά και γυρίστηκε στην Ελλάδα. Όπως λέει ο ίδιος ασχολείται με αυτό που θεωρεί «πρόβλημα του 21ου αιώνα» την μετανάστευση και την κρίση. Υπογράφει και το πολύ καλό σενάριο, επιλέγοντας να ξεφύγει από τη θεματολογία αυτού που ονομάζουμε, «greek weird wave» που ξεκίνησε με τον «Κυνόδοντα» του Γιώργου Λάνθιμου, έχει επηρεάσει τους περισσότερους, κυρίως νεαρής ηλικίας Έλληνες σκηνοθέτες, ακόμα και τους μικρομηκάδες, έχει δώσει σπουδαίες δημιουργίες που αποτυπώνουν κάτι περισσότερο από ρεαλιστικό την Ελλάδα της κρίσης, αλλά στερούνται οποιασδήποτε αισιόδοξης αναφοράς. Η σκηνοθεσία του Καρανικόλα, με πλάνα σαν πίνακες ζωγραφικής αφήνει μια ευχάριστη αίσθηση στο θεατή παρά το βαρύ του θέματός του.
Οι ρόλοι αποδίδονται θαυμάσια από πολλούς και όλους ταλαντούχους Έλληνες ηθοποιούς. Αλλά είναι η πραγματικά θαυμάσια ερμηνεία της Μαρίας Καλλιμάνη, (θεωρήθηκε από τις καλύτερες και για πολλούς η καλύτερη στο φεστιβάλ Βερολίνου) που με το εύθραυστο και ταυτόχρονα δυναμικό της προφίλ απογειώνει την ταινία. Δικαίως η ηθοποιός βραβεύτηκε με το Βραβείο Καλύτερης Ηθοποιού της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (2015).
Ελλάδα-Γερμανία, 2014΄. Διάρκεια: 103’. Σενάριο-Σκηνοθεσία: Αθανάσιος Καρανικόλας. Πρωταγωνιστούν: Αλέξανδρος Λογοθέτης, Μαρία Καλλιμάνη, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Γιάννης Τσορτέκης, Ιερώνυμος Καλετσάνος, Αλεξία Καλτσίκη, Νίκος Γεωργάκης, Νεφέλη Κουρή, Ρομάνα Λόμπατς, Ελευθερία Ρουσσάκη και η πρωτοεμφανιζόμενη δωδεκάχρονη Ζωή Ασημάκη.
Εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=RRp57bjkCZY το trailer.
Κεντρικό της πρόσωπο είναι η Νάντια, μετανάστρια από την Γεωργία, που τα τελευταία 12 χρόνια δουλεύει οικονόμος στο σπίτι μιας ευκατάστατης νεαρής οικογένειας. Έχει τόσο εξοικειωθεί μαζί τους και είναι τόσο απαραίτητη που δεν θεωρείται υπάλληλος, αλλά σχεδόν το τέταρτο μέλος της οικογένειας και οπωσδήποτε φίλη του ζευγαριού. Το ζευγάρι την έχει βοηθήσει να έχει μια καλή ζωή, η κόρη της σπουδάζει στη Γερμανία με την υποστήριξη του, η σύζυγος την αποκαλεί αδελφή της. Ζει μαζί τους στο ίδιο μοντέρνο σπίτι με θέα στην ατελείωτη θάλασσα, μακριά από τη φασαρία και το άγχος της μεγαλούπολης. Μιλάει τέλεια τα ελληνικά, διεκπεραιώνει άψογα όλες τις δουλειές που απαιτούνται για την καλή λειτουργία του σπιτιού, φροντίζει τον κήπο και την ανατροφή της δωδεκάχρονης κόρης του ζευγαριού. Είναι ευγενική, αθόρυβη, εκφράζεται ελάχιστα και όταν της ζητηθεί λέει με θάρρος και παρρησία τη γνώμη της.
Θα έρθει, όμως, μία στιγμή, που οι ισορροπίες και το καλό κλίμα θα ανατραπούν. Η διάγνωσή της με ανίατη ασθένεια βγάζει στην επιφάνεια την υποκρισία και αποκαλύπτει τις σχέσεις εκμετάλλευσης. Τώρα που δεν θα τους συμφέρει οικονομικά οι εργοδότες της θα πάρουν πίσω την καλλιεργούμενη ψευδαίσθηση ότι ανήκει στην οικογένεια, αποκαλύπτοντας ότι όλο αυτό το διάστημα εκμεταλλεύονταν την συναισθηματική της ανάγκη της να ανήκει κάπου και να νοιώθει ασφαλής. Με αυτό ως πρόσχημα, αυτή και πολλές ακόμα ελληνικές οικογένειες, έχουν μετανάστες να εργάζονται σπίτι τους με πολύ χαμηλές αμοιβές, παράνομα, χωρίς ασφάλιση. Μπορεί, βέβαια, να μην φαινόταν καθαρά με την πρώτη ματιά, αλλά ο ταξικός διαχωρισμός υπήρχε και η θέση του καθένα σε αυτή τη σχέση ήταν ρυθμισμένη και καθορισμένη με απόλυτη σαφήνεια. Και όπως επισημαίνει στην Νάντια ο φίλος της, η εργοδοτική σχέση δεν μπορεί ποτέ να είναι απολύτως φιλική. Όταν οι άνθρωποι αισθάνονται ότι υπάρχει κίνδυνος για τα συμφέροντα τους, δεν είναι διατεθειμένοι να ριψοκινδυνεύσουν ακόμα και αν αυτό φέρνει σε πολύ δύσκολη θέση τον μέχρι τότε «αδελφό» τους.
Τελικά θα είναι ο χαρακτήρας της Νάντιας που θα βγει νικητής σε αυτή την αναμέτρηση. Πραγματική ηρωίδα, ζωντανό παράδειγμα μεγαλοπρεπούς καλοσύνης, αξιοπρέπειας, αφοσίωσης και αυταπάρνησης, θα έχει τη δύναμη να συγχωρήσει αυτούς που την αδίκησαν. Σε μια εποχή που τα πάντα καταρρέουν αυτή ακολουθεί και προτείνει ένα διαφορετικό πρότυπο συμπεριφοράς και ζει μια ζωή που αξίζει, με βάση τις δικές της αρχές και τους δικούς της, αδιαπραγμάτευτους κανόνες.
Ο Έλληνας σκηνοθέτης Αθανάσιος Καρανικόλας που ζει και εργάζεται στην Γερμανία, έχει πλούσια θητεία στο πειραματικό σινεμά, το ντοκιμαντέρ και την ακαδημαϊκή καριέρα. Μετά από μια σειρά ντοκιμαντέρ και ταινίες μυθοπλασίας μικρού και μεγάλου μήκους («Elli Makra–42277 Wuppertal» και «Echolot»), κάνει εδώ την πρώτη δουλειά που μιλάει ελληνικά και γυρίστηκε στην Ελλάδα. Όπως λέει ο ίδιος ασχολείται με αυτό που θεωρεί «πρόβλημα του 21ου αιώνα» την μετανάστευση και την κρίση. Υπογράφει και το πολύ καλό σενάριο, επιλέγοντας να ξεφύγει από τη θεματολογία αυτού που ονομάζουμε, «greek weird wave» που ξεκίνησε με τον «Κυνόδοντα» του Γιώργου Λάνθιμου, έχει επηρεάσει τους περισσότερους, κυρίως νεαρής ηλικίας Έλληνες σκηνοθέτες, ακόμα και τους μικρομηκάδες, έχει δώσει σπουδαίες δημιουργίες που αποτυπώνουν κάτι περισσότερο από ρεαλιστικό την Ελλάδα της κρίσης, αλλά στερούνται οποιασδήποτε αισιόδοξης αναφοράς. Η σκηνοθεσία του Καρανικόλα, με πλάνα σαν πίνακες ζωγραφικής αφήνει μια ευχάριστη αίσθηση στο θεατή παρά το βαρύ του θέματός του.
Οι ρόλοι αποδίδονται θαυμάσια από πολλούς και όλους ταλαντούχους Έλληνες ηθοποιούς. Αλλά είναι η πραγματικά θαυμάσια ερμηνεία της Μαρίας Καλλιμάνη, (θεωρήθηκε από τις καλύτερες και για πολλούς η καλύτερη στο φεστιβάλ Βερολίνου) που με το εύθραυστο και ταυτόχρονα δυναμικό της προφίλ απογειώνει την ταινία. Δικαίως η ηθοποιός βραβεύτηκε με το Βραβείο Καλύτερης Ηθοποιού της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (2015).
Ελλάδα-Γερμανία, 2014΄. Διάρκεια: 103’. Σενάριο-Σκηνοθεσία: Αθανάσιος Καρανικόλας. Πρωταγωνιστούν: Αλέξανδρος Λογοθέτης, Μαρία Καλλιμάνη, Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου, Γιάννης Τσορτέκης, Ιερώνυμος Καλετσάνος, Αλεξία Καλτσίκη, Νίκος Γεωργάκης, Νεφέλη Κουρή, Ρομάνα Λόμπατς, Ελευθερία Ρουσσάκη και η πρωτοεμφανιζόμενη δωδεκάχρονη Ζωή Ασημάκη.
Εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=RRp57bjkCZY το trailer.