“Η αναβίωση του Λιβανέζικου σινεμά"

Κινηματογραφική Γεωγραφία

Συνάντηση 9η  Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου 8:00μμ, Πάρνηθος 21
Θέμα:
“Η αναβίωση του Λιβανέζικου σινεμά: Ζιάντ Ντουεϊρί, Ναντίν Λαμπακί”

To σινεμά του Λιβάνου είναι το μόνο σε αραβόφωνη χώρα, εκτός από αυτό της Αιγύπτου, που έχει χαρακτηριστικά εθνικού κινηματογράφου. Υφίσταται ήδη από τη δεκαετία του 1920, και έχει δημιουργήσει περισσότερες από 500 ταινίες. Η μακρά, ταραγμένη ιστορία του είναι γεμάτη με οικονομική επισφάλεια, ματαιωμένες δυνατότητες και εμπόδια εξάρτησης. Αγωνιζόμενο για δεκαετίες να ξεφύγει από την ηγεμονία του αιγυπτιακού κινηματογράφου, το σινεμά του Λιβάνου έφθασε στην κορύφωση του στη δεκαετία 1960-1970  με μια σειρά από εξαιρετικά δημοφιλή mainstream φιλμ. Η ανάπτυξη αυτού που κάποτε θεωρήθηκε ως ο πιο συναρπαστικός αραβικός κινηματογράφος αποδείχθηκε σύντομη, αφού διακόπηκε πρόωρα με την έναρξη του  εμφυλίου πολέμου του Λιβάνου.
Παρόλο που η παραγωγή ταινιών συνεχώς αυξάνεται μετά το τέλος του πολέμου, ο αριθμός αυτών που παράγονται ετησίως παραμένει σχετικά μικρός σε σύγκριση με την παραγωγή της δεκαετίας του 1960 και η βιομηχανία παραμένει σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από την ξένη χρηματοδότηση, κυρίως την ευρωπαϊκή, η οποία όμως πάντα συνοδευόταν με αρκετούς περιορισμούς και επεμβάσεις. Για τα επόμενα 30 χρόνια, οι αμέτρητες προσπάθειες να δημιουργηθεί υποδομή απέτυχαν καθώς εκτός από περιστασιακούς ιδιώτες επενδυτές, κανένας Λιβανέζος παραγωγός κινηματογραφικών ταινιών δεν τόλμησε να ασχοληθεί σοβαρά σε έναν προβληματικό εθνικό κινηματογράφο, τον ελάχιστο αριθμό αιθουσών και την παντελή έλλειψη κρατικής τοπικής ή περιφερειακής χρηματοδότησης.
Το 2003, το δίδυμο Joana Hadjithomas και Khalil Joreige αναζητούσαν μια εναλλακτική πηγή για να παράγουν τη δεύτερη ταινία τους “A Perfect”, ενέπλεξαν τον Georges Schoucair, μεγιστάνα ακινήτων που  ίδρυσε την Abbout πρώτη εταιρία παραγωγής της χώρας. Δεκαέξι χρόνια αργότερα η Abbout  είναι η μεγαλύτερη παραγωγική εταιρία του Λιβάνου και μία από τις πιο σημαντικές εταιρείες για ταινίες τέχνης στην περιοχή. Ο πλούσιος και ποικίλος  κατάλογος σκηνοθετών που δουλεύουν μαζί της  περιλαμβάνει εκτός από τους Hadjithomas- Jοreige, («Θέλω να δω» [2008] με πρωταγωνιστή την Catherine Deneuve),  Ghassan Salahab («Η κοιλάδα» [2014]), Georges Hachem  («Stray Bullet» [2010] με πρωταγωνίστρια τη Nadine Labaki). Οι δραστηριότητες της Abbout, που δεν είναι απλά εταιρεία παραγωγής αλλά εργαστήριο ιδεών, ξεπερνούν την παραγωγή ταινιών του Λιβάνου και περιλαμβάνουν, εκτός των άλλων, μια επιχείρηση διανομής. Επιπλέον δημιούργησαν το πρώτο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του αραβικού κόσμου και ανοίχτηκαν στην τηλεοπτική παραγωγή. Θεματολογικά τα περισσότερα σενάρια των ταινιών που παράγονται περιστρέφονται γύρω από τα θέματα του εμφυλίου πολέμου, του ισραηλινού πολέμου του 2006, την  εξορία και πρόσφατα των εξελίξεων στη Συρία και το μείζον προσφυγικό θέμα που προκάλεσε ο πόλεμος εκεί.
Παρόλα αυτά, οι λιβανέζικες ταινίες έχουν απολαύσει μεγάλο βαθμό τοπικής και διεθνούς επιτυχίας. Τα φιλμ του Ziad Doueiri  (“Η επίθεση” [2012])συγκινούν κοινό και κριτικούς όπου προβάλλονται. Η ταινία του “Η προσβολή” [2017] προτάθηκε για το βραβείο Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης ταινίας. Τα τρία χαρακτηριστικά έργα της Nadine Labaki έχουν συγκινήσει κοινό και κριτικούς. Το “Caramel” [2007] προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Καννών, στο δεκαπενθήμερο των Σκηνοθετών. Το “Πού πηγαίνουμε τώρα;” [2011] εμφανίστηκε στο Un Certain Regard του ίδιου Φεστιβάλ και αργότερα κέρδισε το βραβείο People's Choice στο Τορόντο. To “Capernaum” [2018] ήταν υποψήφιο για τον Χρυσό Φοίνικα και το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας. Τιμήθηκε με το Βραβείο της Κριτικής Επιτροπής του Φεστιβάλ Καννών [2019].