ΑΠΛΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΑΦΕΤΗΡΙΑ ΒΕΛΤΙΟΔΟΞΙΑΣ
Ορθότατα, ίσως, καταργήσαμε τις αυθεντίες, αλλά πρέπει να παραδεχθούμε, ότι και εμείς οι ίδιοι δεν είμαστε αυθεντίες. Όσο «ειδικοί» και εάν είμαστε δεν είναι δυνατόν να είμαστε «ειδικοί» σε όλα τα θέματα. Πρέπει να εμπιστευθούμε, ξανά και σοβαρά τους συνανθρώπους μας. Το μεγάλο έλλειμμα της σημερινής Κοινωνίας μας είναι η ουσιαστική έλλειψη της εμπιστοσύνης μεταξύ μας. Αυτό προκαλεί το κύριο χαρακτηριστικό της εποχής μας την αβεβαιότητα, η οποία όταν μας κυριεύσει καθίσταται η μεγάλη κατάρα και πρόξενος πολλών δεινών. Μετουσιώνεται όμως, η αβεβαιότητα σε οξυγόνο ανανέωσης και προόδου μας, όταν βρίσκεται μέσα στα μέτρα μας.
Κανείς άλλος, χωρίς τη δική μας συμμετοχή, δεν μπορεί να εξαλείψει την αβεβαιότητα, χωρίς να χάσουμε την ελευθερία και την ανθρωπινότητά μας. Ευθύνη δική μας είναι να βρούμε και να αναπτύξουμε και τις δικές μας δυνάμεις μας μέσα στο πλαίσιο των προδιαγραφών μας σε συσχετισμό με το περιβάλλον. Να θεμελιώσουμε στέρεα το δικό μας εαυτό. Φυσικά σε αρμονική εξισορρόπηση του εσωτερικού μας «εγώ»(id) και του κοινωνικού υπερεγώ. Να δημιουργήσουμε τη δική μας ταυτότητα. Μια στέρεη οντότητα. Μια προσωπικότητα προσαρμοσμένη στις πραγματικές συνθήκες, τις οποίες μπορούμε στο ζωτικό μας χώρο να επηρεάσουμε ανάλογα.
Τα παραπάνω είναι θέματα αγωγής, τουτέστιν επίδρασης στις ικανότητές μας. Η επίδραση αυτή με στόχο τις αρετές, που κοσμούν την ανθρώπινη προσωπικότητα έχει ως αφετηρία το πρώτο αντίκρισμα της μάνας μας και θεμελιώνονται μέσα στην οικογένεια και το σχολείο. Σταδιακά σφυρηλατούνται, ως αξίες, στο κοινωνικό καμίνι και παγιώνονται με την προσωπική μας δια βίου συμμετοχική διαδικασία, που ονομάζουμε ανδραγωγία στη φάση της αυτοπραγμάτωσης.
Όλοι μας έχουμε δει πως ξεφυτρώνει ένα λουλουδάκι μέσα σε μια ρωγμή βράχου. Η επιστήμη μας διδάσκει ότι μέσα σε ένα Σύμπαν με δισεκατομμύρια Γαλαξίες των δισεκατομμυρίων αστεριών, επάνω σε ένα «χαλίκι» που γυρίζει σαν σβούρα και κινείται στο άπειρο, με ένα εσωτερικό γεμάτο λάβα, δημιουργήθηκε μια φωλιά γεμάτη θαλπωρή, ήτοι κατάλληλες συνθήκες, όπου αναδύθηκε το μεγαλύτερο θαύμα, η ζωή. Το θαύμα αυτό μετεξελίχθηκε σε ένα πιο τεράστιο θαύμα, τον ανθρώπινο εγκέφαλο, με εκατοντάδες δισεκατομμύρια νευρώνες και συνάψεις, από το οποίο αναδύεται το τρίτο μέγιστο θαύμα. Η ανθρώπινη συνείδηση. Έτσι ο άνθρωπος όχι απλά παίρνει πληροφορίες από το περιβάλλον, αλλά τις μετατρέπει σε γνώσεις χρήσιμες. Και το σπουδαιότερο αποκτά τη γνώση της γνώσης και αυτοβελτιώνεται συνεχώς αποκτώντας την ικανότητα να αναζητεί το ωραίο και να διακρίνει το ευρύτερο καλό.
Μέσα στον υπέροχο Κόσμο της ζωής και του θανάτου, τον αβέβαιο και τρομερό που έχουμε την τύχη να ζούμε, θαρρούμε, ότι μπορούμε να οργανώσουμε ευκρασία για συνύπαρξη. Ως σκεπτόμενοι και παιδευμένοι άνθρωποι έχουμε τις δυνατότητες και το καθήκον να δημιουργήσουμε μια φωλιά πραγματικής και ωραίας καλοσύνης. Φυσικά κανένας μας δεν μπορεί να αλλάξει τον Κόσμο μόνος του. Όλοι μαζί, όμως, μπορούμε να δημιουργήσουμε καλύτερες ανθρώπινες συνθήκες συμβίωσης.
Δεν είναι δυνατόν να επαλειφθεί οριστικά το κακό, η ασχήμια και το ψέμα, γιατί είναι συνυφασμένα άρρηκτα με το καλό, την ομορφιά και την αλήθεια. Γύρω μας δεν υπάρχουν κακοί ή καλοί άνθρωποι. Ο άνθρωπος έχει τις περισσότερες δυνατότητες, αλλά και αδυναμίες. Μπορεί να είναι homo sapiens (έλλογος), αλλά και homo demens (παράλογος). Εξαρτάται από το είδος των αξιών που θα επιλέξει. Κάθε άνθρωπος έχει τις θετικές και αρνητικές πτυχές του. Και το καλό και το κακό. Μόνον οι αναλογίες ποικίλλουν.
Η καλλιέργεια (παιδαγωγία- ανδραγωγία) του νοητικού και πνευματικού μας κόσμου μπορεί να αναπτύξει την ολιστική ψυχική μας γονιμότητα, οπότε πιο εύκολα θα διακρίνουμε την αλήθεια, την ομορφιά και το καλό.
Οι άνθρωποι δεν είναι ρομπότ με πρόγραμμα ανταγωνισμού και καταξίωσης, αλλά είναι γεννήματα του έρωτα και της αγάπης.
Περισσότερο από τις επιτυχίες αξίζει η εντιμότητα και ο σεβασμός. Η θετική ανθρωπινότητα αποπνέει πίστη, ελπίδα και αγάπη, από τις οποίες αναδύεται αυθόρμητα μια απέραντη αισιοδοξία, η οποία προσδίδει θετικό πρόσημο σε όλα τα συναισθήματά μας.
Επειδή, όμως, οι προσωπικές μας δυνάμεις πάντοτε είναι πεπερασμένες, μπορούμε με ειλικρίνεια, ευπρέπεια και εντιμότητα να ακουμπήσουμε στο διπλανό μας. Να διακρίνουμε τις θετικές του πτυχές και να μειώσουμε τις αρνητικές. Προϋπόθεση, όμως, είναι η ενσυναίσθηση. Να μπαίνουμε στη θέση τους και όχι απλά να τους διαβάζουμε με το δικό μας κώδικα, που μπορεί να είναι και επισφαλής. Ας αναρωτιόμαστε γιατί άραγε εκείνοι σκέπτονται έτσι;
Εκατομμύρια ανθρώπινες ψυχές έχουμε παγιδευτεί σε ένα… «ειδησιακό» και «διαφημιστικό» εμπορευματοποιημένο καταιγισμό και δε μπορούμε να βρούμε εναλλακτικές πορείες ευχαρίστησης και ευτυχίας. Και όμως υπάρχουν, εάν βρούμε τη βελτιοδοξία μας, που αποπνέει μια πραγματική αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση.
Θα προτείναμε να ξεκινήσουμε θετικά από τα πιο απλά. Να επιλέγουμε μέσα από το χάος της φαινομενικής πραγματικότητας, ό,τι πιο αληθινό, ό,τι πιο ωραίο και ό,τι πιο καλό και να τα συνθέτουμε αρμονικά με τα αντίθετά τους, τα οποία οφείλουμε υποβαθμίζουμε.
Ίσως, αυτός ο δρόμος είναι πιο βατός μέσα στις δυσκολίες, που προκαλεί η σημερινή μαζική Κοινωνία. Ας μη καταπίναμε αυθόρμητα το κάθε κακό, κάθε ψέμα και αποτρόπαιο. Ας αναζητούμε και τη θετική πλευρά. Πάντα υπάρχει αρκεί να την αναζητήσουμε!
Ας προχωράμε στα παραδείγματα της φύσεως και της ζωής, τα οποία είναι συνθέσεις, κατά βάση, αντιθέτων με τη αρχή της χρυσής τομής(αναλογίας) και του άριστου μέτρου.
Όλες οι ανθρώπινες αρετές, είναι, ακριβώς, συνθέσεις αντιθέτων!
Τότε αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες πιο έλλογα και η αβεβαιότητα περιορίζεται σε επιτρεπτά όρια. Τότε σκεπτόμαστε πιο καθαρά, αισθανόμαστε πιο ωραία και ενεργούμε πιο έντιμα και δημιουργικά. Τότε μας πλημμυρίζει η βελτιοδοξία!
Δημήτρης Κ. Μπάκας
Ιανουάριος 2021
*Ο Δημήτρης Κ. Μπάκας είναι Αντιστράτηγος εα Επίτ. Διοικητής ΣΔΑ, Διπλωματούχος Πολ. Μηχ. Ε.Μ.Π., Πτυχιούχος Νομικής Παν. Αθηνών, MSc RCDS LONDON, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΙΒΩΤΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΠΙΤ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ 'ΧΡΥΣΗ ΤΟΜΗ ΑΕ', www.xrysitomi.gr, dbakas@xrysitomi.gr 210-6131174