Θέλημα Θεού
Θέλημα Θεού/Grace a Dieu/By the Grace of God
Την Πέμπτη 22 Ιουλίου στις 9:00 μ.μ. στο Β΄ Γυμνάσιο Βριλησσίων (Ταϋγέτου και Ξάνθης) από το Cine-Δράση
Γαλλία, Δραματική, 2019 Διάρκεια: 137'. Σενάριο- Σκηνοθεσία: Francois Ozon. Πρωταγωνιστούν: Melvil Poupaud, Denis Menochet, Swann Arlaud, Eric Caravaca, Bernard Verley, Francois Marthouret, Josiane Balasko, Helene Vincent.
Το «Θέλημα Θεού» του Φρανσουά Οζόν που κατέκτησε την Αργυρή Άρκτο στο Φεστιβάλ Βερολίνου (2019), είναι ένα χαμηλότονο, ηχηρό σε αντίκτυπο δράμα. Στο στόχαστρο του βρίσκεται η Καθολική Εκκλησία, καθώς εμπνέεται από πρόσφατα αληθινά γεγονότα που συντάραξαν τη Γαλλία και αφορούν την σεξουαλική παρενόχληση παιδιών στους κόλπους της Εκκλησίας της Λυών. Χωρίς ίχνος σκανδαλοθηρίας, γεμάτη κατανόηση για τα θύματα και οργή για ένα σύστημα που επιτρέπει σε παιδόφιλους ιερείς να δρουν ανενόχλητοι, η ταινία θίγει εύστοχα και διακριτικά θέματα πίστης, εμπιστοσύνης, συγχώρεσης και συλλογικής ευθύνης.
Η πραγματική ιστορία.
Το «Grace a Dieu» αφηγείται την υπόθεση του ιερέα Πρεϊνά και της δημιουργίας του ιστότοπου «La parole Liberee» (Απελευθερωμένος Λόγος) από τα θύματά του. Ο συγκεκριμένος ιερέας κατηγορήθηκε τον Ιανουάριο του 2016 για σεξουαλικά εγκλήματα σε βάρος ανηλίκων και τέθηκε υπό δικαστική εποπτεία. Περισσότερα από 70 άτομα εμφανίστηκαν ως θύματα του, με την πλειοψηφία των περιπτώσεων να έχουν παραγραφεί. Η έρευνα συνεχίζεται, ενώ καμία ημερομηνία δεν έχει καθοριστεί ακόμη για την δίκη του και ο Πρεϊνά θεωρείται αθώος μέχρι να αποδειχθεί η ενοχή του. Ο Καρδινάλιος Φιλίπ Μπαρμπαρέν, η Ρετζίν Μερ, ειδική ψυχολόγος της Εκκλησίας για την βοήθεια κακοποιημένων ανηλίκων και πέντε άλλα μέλη της Καθολικής ιεραρχίας δικάστηκαν τον Ιανουάριο του 2019 με την κατηγορία ότι γνώριζαν αλλά δεν δημοσιοποίησαν τις σεξουαλικές επιθέσεις και για έλλειψη βοήθειας στα θύματα. Η ετυμηγορία έκρινε ένοχο τον Καρδινάλιο για συγκάλυψη σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών. Ο ίδιος ανακοίνωσε ότι θα παραιτηθεί μετά την καταδίκη, για την οποία του δόθηκε εξάμηνη αναστολή. Προηγούμενο αίτημα παραίτησης του είχε απορριφθεί από τον Πάπα Φραγκίσκο. Η Μερ δεν κρίθηκε ένοχη. Όπως είπε ο εκπρόσωπος της Εκκλησίας «έγιναν όλα ως grace a dieu» (Θέλημα Θεού), φράση που ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών στην επίσημη συνέντευξη τύπου για το σκάνδαλο. Με αφορμή αυτά τα γεγονότα, τον Αύγουστο του 2018 το χρονικό όριο παραγραφής αυξήθηκε στην Γαλλία από 20 σε 30 έτη μετά την ενηλικίωση του θύματος, ενώ η μη αναφορά σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων θεωρείται πλέον διαρκές αδίκημα. Τον Φεβρουάριο 2019 ο Πρεϊνά υπέβαλλε μήνυση, επιχειρώντας να μπλοκάρει την έξοδο της ταινίας του Οζόν στις αίθουσες μέχρι να ολοκληρωθεί η δίκη του. Το Δικαστήριο απέρριψε το αίτημα του και η ταινία βγήκε στους κινηματογράφους, με ήρωες που χρησιμοποιούν τα αληθινά ονόματα των κατηγορουμένων.
Η ταινία
Ο Αλεξάντρ Γκεράν είναι ένας ευκατάστατος σαραντάρης, πατέρας πέντε παιδιών και πιστός Καθολικός. Όταν ανακαλύπτει πως ο ιερέας Πρεϊνά, που τον είχε κακοποιήσει σεξουαλικά, είκοσι πέντε και πλέον χρόνια πριν, όταν επέβλεπε τις δραστηριότητες των προσκόπων της ενορίας του, στους οποίους εκείνος ως παιδί συμμετείχε, συνεχίζει να επιτελεί το «θρησκευτικό» του έργο αφού ουδείς έχει καταγγείλει τη ροπή του προς την παιδοφιλία, γνωστοποιεί το γεγονός στον Καρδινάλιο της Λυών, απαιτώντας από αυτόν να πράξει το πρέπον. Η επίσημη απάντηση της Εκκλησίας είναι αρκετά διαλλακτική και ουδέτερη, κάτι που τον γεμίζει ανησυχία για τη στάση της. Μολονότι δε το αδίκημα έχει πλέον παραγραφεί, προβαίνει σε επίσημη δημόσια καταγγελία. Η δική του επιμονή θα είναι η σπίθα για να ξεκινήσει μια αστυνομική έρευνα και θα αφυπνίσει περισσότερα θύματα τα οποία θα πλαισιώσουν την προσπάθεια να σπάσει η σιωπή, να τιμωρηθούν οι ένοχοι, κυρίως όμως να βοηθηθούν τα θύματα για να πετύχουν ψυχολογική ισορροπία και να συμφιλιωθούν με το σκοτεινό αυτό κομμάτι της ζωής τους. Ο Αλεξάντερ και άλλα δύο θύματα του ιερέα, ο Φρανσουά και ο Εμανουέλ, τρεις άντρες στα 40 και κάτι που δεν ντρέπονται να αγωνιστούν, ιδρύουν μια οργάνωση για να αναγκάσουν την Εκκλησία να αναγνωρίσει το έγκλημα. Αλλά οι επιπτώσεις και οι συνέπειες δεν θα αφήσουν κανέναν ανεπηρέαστο.
Στόχος του σκηνοθέτη είναι να αποκαλύψει τις δραματικές συνέπειες της κακοποίησης στη ζωή των θυμάτων και να καταγγείλει τη σιωπηρή συνενοχή της Καθολικής Εκκλησίας και των αρχών της. Εμφανίζει την Εκκλησία ως θεσμό με πολλές γκρίζες περιοχές στη στάση της απέναντι στην παιδοφιλία. Καταγράφει τα γεγονότα και τη διαδρομή των ηρώων του δίχως περιττούς μελοδραματισμούς, με σεβασμό στο θέμα του, προσοχή στις λεπτομέρειες και ακρίβεια στην πολιτική αιχμή της αληθινής ιστορίας που έχει πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις από αυτή μιας μεμονωμένης περίπτωσης ενός προβληματικού ιερέα. Ο Οζόν θέτει πολλές ακόμα επιμέρους παραμέτρους. Αμφισβητεί τον τρόπο με τον οποίο όλοι (γονείς, εκπαιδευτικοί, δημόσιοι φορείς) ακούμε και καταλαβαίνουμε τα παιδιά και καταγράφει τον φόβο στιγματισμού και απόρριψης που διακατέχει τα θύματα κακοποίησης και τις οικογένειες τους και τους εμποδίζει να δημοσιοποιήσουν το πρόβλημα τους.
Το πλήρες και ολοκληρωμένο σενάριο, που ξεφεύγει από την αληθινή ιστορία και επεκτείνεται σε όσα εφημερίδες και τηλεοπτικά ρεπορτάζ δεν μπορούν ή δεν θέλουν να ανακαλύψουν και να αποκαλύψουν, υπογράφει ο ίδιος ο σκηνοθέτης. Το επιτελείο των ηθοποιών σε πρώτους και δευτερεύοντες ρόλους είναι εξαιρετικό. Ξεχωρίζουν οι Denis Menochet, Swann Arlaud, ο οποίος βραβεύτηκε με το Σεζάρ Καλύτερου Ανδρικού Ρόλου και η πάντα υπέροχη Josiane Balasko. Η φωτογραφία φτιάχνει ατμόσφαιρα καταγράφοντας με μοναδικά κοντινά πλάνα τα συναισθήματα των ηρώων. Την μουσική συνέθεσαν οι Evgueni και Sacha Galperine οι οποίοι χρησιμοποιούν παραδοσιακά στοιχεία από εκκλησιαστική μουσική, όργανα και χορωδίες, αποδίδοντας έτσι την αληθινή φρίκη που έζησαν τα συγκεκριμένα 70 θύματα. Φωτογραφία και μουσική ακολουθούν τους τρεις βασικούς ήρωες, προσαρμόζονται στο ύφος, την ψυχολογία και το ταπεραμέντο του καθενός κάνοντας το «Θέλημα Θεού» μια ταινία που μένει αξέχαστη και τα 137 λεπτά της κυλάνε δίχως τίποτα περιττό ή βαρετό.
Εδώ το trailer:
https://www.youtube.com/watch?v=oSrj6xh4ROw&list=PLmXEsGkAb8kw6488X7zubWgqnXjeUiDDf