Κράτος 112

 Του Ιωσήφ Σοφιανόπουλου *

Από τις αρχές του 2000 κι έπειτα, το ελληνικό κράτος πρόνοιας ακολουθώντας τις εξελίξεις στα περισσότερα ανεπτυγμένα κράτη του δυτικού κόσμου περιορίζεται ολοένα και περισσότερο. Στα πρώτα χρόνια της ανάπτυξης και ευμάρειας, οι κοινωνικές παροχές του κράτους προς τους πολίτες λογίζονταν ως υποδεέστερης σημασίας. Οι πολίτες είχαν την οικονομική δυνατότητα να απολαμβάνουν υψηλότερης ποιότητας υπηρεσίες από το διαρκώς αναπτυσσόμενο ιδιωτικό τομέα. Ύστερα από τη χρεωκοπία, όταν η βοήθεια από το κράτος κρίθηκε πιο αναγκαία από ποτέ, οι δημοσιονομικοί περιορισμοί που επιβλήθηκαν δεν επέτρεψαν την στήριξη του, πόσο μάλλον την αναμόρφωση και τον εκσυγχρονισμό του. 

Στη σύγχρονη εποχή της διακυβέρνησης Μητσοτάκη, η αποσύνθεση του κράτους πρόνοιας αποτελεί συνειδητή πολιτική επιλογή. Προσηλωμένοι στο νεοφιλελεύθερο δόγμα, το κράτος πρόνοιας δεν έχει θέση στον πολιτικό σχεδιασμό της κυβέρνησης με αποτέλεσμα ο ρόλος του κράτους στη ζωή των πολιτών να περιορίζεται συνολικά στο ελάχιστο δυνατό.

Στο ελάχιστο κράτος, οι ευθύνες της κυβέρνησης περιορίζονται στην προστασία των ατόμων από τον εξαναγκασμό, την απάτη και την κλοπή, στην αποζημίωση των θυμάτων και στην υπεράσπιση της χώρας από την ξένη επιθετικότητα. Οι μόνοι κυβερνητικοί θεσμοί στο ελάχιστο κράτος είναι η αστυνομία, τα δικαστήρια και ο στρατός. Αυτά και μόνο.

Στις υπόλοιπες πτυχές της κοινωνικής ζωής των ανθρώπων κύρια αρμοδιότητα και ευθύνη έχει ο κάθε πολίτης ξεχωριστά για τον εαυτό του. Στο χαμηλότερο σημείο του πήχη, στο σημείο ανθρώπινης ζωής ή θανάτου, το ένστικτο επιβίωσης βαπτίζεται ατομική ευθύνη. Το κράτος δεν ευθύνεται αν πεθάνεις από τη φωτιά ή εξαιτίας άλλου έντονου καιρικού φαινομένου. Μάλιστα, σου στέλνει εκ των προτέρων τη δήλωση αποποίησης ευθύνης (disclaimer) στο κινητό σου, το 112. Τρέξε να σωθείς. Αν πάθεις κάτι, εσύ φταις. Το ελληνικό κράτος αποποιείται κάθε σχετική ευθύνη. Κι αν τα καταφέρεις, φρόντισε να τραβήξεις ένα βίντεο για να γίνεις viral και να απολαύσεις την κοινωνική καταξίωση.

* Ιωσήφ Σοφιανόπουλος

Οικονομολόγος

Γραμματέας Συντονιστικής Επιτροπής Τ.Ο. ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής Βριλησσίων