Περιβαλλοντικός Σύλλογος Πεντέλης

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΦΩΤΙΑ ΤΗΣ 11ΗΣ/8/2024

Απίστευτη είναι η καταστροφή που προκάλεσε στο Πεντελικό η φετινή φωτιά. 

Βαρύς ο απολογισμός

• Mαζί με αυτή του 2022, αφάνισαν κάθε βλάστηση από 115.000 στρέμματα δασών και δασικών εκτάσεων. Διασώθηκε από τον αφανισμό μόνο ένα μικρό τμήμα δάσους ανατολικά της Κηφισιάς και νότια του Διονύσου, συνολικής έκτασης 13.000 στρ., από τα οποία τα 7.000 είχαν καεί το 2009. Σε μια 15ετή περίοδο αλλεπάλληλων πυρκαγιών διασώθηκαν μόνο 6.000 στρ., λιγότερο από το 5% του βουνού και αυτό μάλλον τυχαία.

• Εκατοντάδες οι πληγείσες κατοικίες, εκ των οποίων το 50% σε Πεντέλη – Νέα Πεντέλη, σημαντικός αριθμός των οποίων αυθαίρετα με σκεπές από πλάκες αμιαντοτσιμέντου (ελλενίτ), εντός της κοίτης των ρεμάτων.

• Πλήρης αφανισμός της πυκνής βλάστησης και της λιγοστής πανίδας που διαβιούσε στους κλάδους της Ρεματιάς Πεντέλης – Χαλανδρίου και του Βριλησσού.

• Ώρες αγωνίας για τους κατοίκους ανάμεσα σε τεράστιες φλόγες, μαύρους καπνούς, αποκαΐδια και αόρατες μεν αλλά άκρως επικίνδυνες ίνες αμιάντου.

• Μια επανάληψη - στο ίδιο έργο θεατές - των αλλεπάλληλων πυρκαγιών για δεκαετίες τώρα  με χιλιάδες στρέμματα καμένων(1995 – 100, 1998 – 75, 2007 - 10, 2009 – 24, 2018 – 13, 2022 – 27), στην πλειοψηφία τους σε μέρες ισχυρών βοριάδων.

Έλλειψη σχεδιασμού, Απουσία ουσιαστικών μέτρων πρόληψης και επιχειρησιακή ανεπάρκεια

• Εκτός από την ετήσια συντήρηση μερικών χλμ. δασικών δρόμων που διενεργείται τον Ιούλιο – Αύγουστο από το Δασαρχείο, παρά τις παχυλές υποσχέσεις μετά από κάθε πυρκαγιά, κανένα άλλο αντιπυρικό μέτρο δεν έχει ληφθεί και κανένα σχέδιο αντιμετώπισης των πυρκαγιών δεν έχει συνταχθεί.

• Το βάρος έπεσε στις προμήθειες εξοπλισμού, την αγορά drones και πανάκριβων καμερών / κέντρων παρακολούθησης, των οποίων η έγκαιρη ανίχνευση της φωτιάς στον Βαρνάβα, δεν στάθηκε ικανή να αποτρέψει την καταστροφή, λόγω προφανώς της ανεπάρκειας του πυροσβεστικού μηχανισμού. 

• Τα πτητικά μέσα, όταν δεν τίθενται εκτός λειτουργίας λόγω ισχυρών ανέμων, με το λυκόφως αποσύρονται και μαζί με αυτά και οι επίγειες δυνάμεις που μετατρέπονται σε θεατές της επελαύνουσας πύρινης λαίλαπας.

• Το δόγμα της άρον – άρον απομάκρυνσης των κατοίκων (ευπαθών και μη), στερεί από αυτούς την δυνατότητα να προστατέψουν οι ίδιοι τις περιουσίες τους.

• Οι κλάδοι της Ρεματιάς, με πυκνή βλάστηση, αυθαίρετα  και καταπατήσεις (χαρακτηριστική η αμφίπλευρη περίφραξη της κοίτης του κλάδου του Αγ. Σίλα στη Δελφών), χωρίς κανένα καθαρισμό επί δεκαετίες, αποτέλεσαν την κερκόπορτα εισόδου της  φωτιάς στον οικιστικό ιστό.

• Η πολιτεία κάνει τα στραβά μάτια, αφήνοντας τους πολίτες στη πλάνη τους να «απολαμβάνουν» τα  αυθαίρετα μέσα στα ρέματα και στα δάση, αδιαφορώντας για τον προφανή  κίνδυνο στον οποίο αυτοί εκτίθενται.

• Και τέλος με την εγκύκλιο περί πυροπροστασίας επιχειρείται η μετάθεση της ευθύνης στους νομοταγείς πολίτες για τον καθαρισμό του περιβάλλοντος χώρου των κατοικιών τους, οι οποίοι, από ότι δείχνουν οι σχετικές ανακοινώσεις, ανταποκρίθηκαν σε μεγάλο βαθμό σε αντίθεση με τον Δήμο που δεν δημιούργησε την προβλεπόμενη περιαστική αντιπυρική ζώνη.

Στα παραπάνω πρέπει να προστεθεί ότι:

• Στην περιοχή της Πεντέλης δεν επιχείρησε ούτε ένα αεροπλάνο. Από τα 29 πτητικά μέσα που σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, ήταν στο αέρα, το πρωί και το απόγευμα επιχειρούσαν δύο Ericsson και ένα Augusta, που εφοδιάζονταν από τις επίγειες πλαστικές δεξαμενές στην περιοχή του Κοιμητηρίου Μελισσίων.

• Μετά την πρωινή μερική ανάσχεση της φωτάς στο ύψος του Στρατιωτικού Νοσοκομείου, τα εναέρια (εκτός από ένα Augusta), αλλά δυστυχώς και πέρα από κάθε λογική και επιχειρησιακό σχεδιασμό όλα τα επίγεια μέσα αποσύρθηκαν, για να επιστρέψουν μετά από την δυναμική αναζωπύρωση, οπότε και στάθηκαν ανίκανα να την ανακόψουν, με αποτέλεσμα να μπει στην ακαθάριστη πευκόφυτη  ρεματιά και να φτάσει στην Αναπαύσεως στο Χαλάνδρι.

Οι εξαγγελίες του Πρωθυπουργού και οι πραγματικές ανάγκες

Οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού με αφορμή την πυρκαγιά, συνιστούν αδιαμφισβήτητη ομολογία απουσίας προϋπάρχουσας  αντιπυρικής πολιτικής. 

• Οι καθαρισμοί anti-nero, η πλατφόρμα υποβολής δηλώσεων και το πρόγραμμα  “πρασινίζω τον κήπο μου”, αποτελούν αποκατάσταση των ζημιών της παρούσας πυρκαγιάς. 

• Οι διαχειριστικές μελέτες και τα τοπικά πολεοδομικά σχέδια, που αναφέρονται ως δήθεν ουσιαστικό μέτρο, δεν αντικαθιστούν την αντιπυρική πολιτική

• Η εκπόνηση ειδικού σχεδίου αντιπυρικής προστασίας της Αττικής και η εκπόνηση αντιπυρικών μελετών για όλη την χώρα αποτελούν νέες δράσεις που εξαγγέλλονται για πρώτη φορά. 

• Οι αναδασώσεις 58.340 στρεμμάτων της Αττικής – μεταξύ αυτών και των καμένων του 2022 στη Πεντέλη - εξαγγέλθηκαν από τον κ. Αμυρά στην ίδια αίθουσα τον προεκλογικό Μάιο του 2023, η δε  αναβάθμιση της πολιτικής καθαρισμού οικοπέδων αποτελεί το μοναδικό προϋπάρχουν διαχειριστικό μέτρο, μετάθεσης ευθυνών και δαπανών στους ιδιοκτήτες.

• Η διάθεση 2,1 δις για την αναβάθμιση των υποδομών της πολιτικής προστασίας θα αποτελέσει άλλη μια ευκαιρία διασπάθισης δημόσιου χρήματος, δια μέσου του διάτρητου πλέον συστήματος ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων με απ’ ευθείας αναθέσεις και φωτογραφικές διατάξεις.

• Τέλος, η διάθεση 1,0 δις για την προστασία και διαχείριση των δασών, που προβλέπεται να διεξαχθεί από τον ιδιωτικό τομέα, με δεδομένη την υποστελέχωση των δασικών υπηρεσιών, που επιβάλλεται να  αναλάβουν την επίβλεψη, ή δεν θα υλοποιηθεί ποτέ ή το τελικό όφελος θα είναι αναντίστοιχο της δαπάνης.

Είναι χαρακτηριστικό ότι από τον πακτωλό των χρημάτων που εξαγγέλθηκε ότι θα διατεθούν, κανένα ποσό δεν προορίζεται για:

• Την πιστοποιημένη αποκομιδή και περιβαλλοντική διαχείριση του αμιάντου από τις πυρόπληκτες περιοχές

• Την απομάκρυνση των αυθαίρετων κατασκευών από τις κοίτες των ρεμάτων και τις δασικές εκτάσεις

• Την ενίσχυση των οικογενειακών αντιπυρικών μέσων (δεξαμενές, αντλίες, κλπ.) των ευαίσθητων περιοχών και την εκπαίδευση ομάδων σε κάθε γειτονιά για αυτοάμυνα κατά των πυρκαγιών

• Το ξεκαθάρισμα του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των αγροτοδασικών εκτάσεων του Πεντελικού που ανήκουν ή διεκδικούνται από Μονές και ιδιώτες

Η ρίζα του κακού – Δημόσια Διοίκηση και Αυτοδιοίκηση

Η διαχρονική αναποτελεσματικότητα της Πολιτικής Προστασίας αποτελεί μια προδιαγεγραμμένη πορεία, καθορισμένη από την γραφειοκρατική δομή και την ανικανότητα ενός ευρύτερου αναποτελεσματικού διοικητικού μηχανισμού, ο οποίος αξιοποιείται από την κυβέρνηση πρωτίστως για ρουσφετολογικούς σκοπούς,  αντιμετωπίζεται ως αναλώσιμος, δυσφημείται δε και υποβαθμίζεται συστηματικά με τελικό στόχο την ωρίμανση της σταδιακής ιδιωτικοποίησής του, όπως η επερχόμενη ανάθεση της διαχείρισης των δασών σε ιδιώτες.

Στα καθ΄ ημάς, στον Δήμο Πεντέλης και τον ΣΠΑΠ:

Αναγνωρίζοντας την συνεισφορά των μελών της εθελοντικής ομάδας πυροπροστασίας, ερωτηματικά προκύπτουν για την διαχρονική συμβολή των Διοικήσεων του Δήμου.

• Η δικαστική δαπάνη της μήνυσης του πρώην Δημάρχου  κατά του Τούρκου πρωθυπουργού για την καταστροφική φωτιά του 2007 που ξεκίνησε από το Γραμματικό και έφτασε στην Πεντέλη ανήλθε στο ποσό των  30.000 ευρώ

• Περίσσεψε η επικοινωνιακή διαχείριση πυρκαγιών και χιονοπτώσεων

• Αντί για παρεμβάσεις αποκατάστασης και προστασίας του Πεντελικού βλέπουμε  master plan, καλοκαιρινές συναυλίες και ανάθεση πυροσβεστικού έργου στους endure μοτοσικλετιστές

• Ο Σύνδεσμος Προστασίας και Ανάπλασης του Πεντελικού (ΣΠΑΠ),  του οποίου την προεδρία είχε επί σειρά ετών ο Δήμος Πεντέλης, έθεσε τον καταστατικό του σκοπό - την ανάπλαση των λατομείων - στο συρτάρι.

Η πολύπαθη Πεντέλη

Οι αλλεπάλληλες πυρκαγιές στην Πεντέλη έρχονται σε συνέχεια της άσκησης πολύχρονης  άναρχης και ληστρικής εξορυκτικής δραστηριότητας, οι πληγές της οποίας χάσκουν ανοιχτές δεκαετίες τώρα, κηλιδώνοντας το Αττικό τοπίο. Το γεγονός αναδεικνύει την διαχρονική προκλητική αδιαφορία της δημόσιας διοίκησης και κυβερνήσεων καθώς και την υποκρισία των εκπροσώπων  τους που σε κάθε καταστροφή υπόσχονται δραστικά μέτρα και αλλαγή πολιτικής, αλλά μετά συνεχίζουν την ίδια αντιπεριβαλλοντική πολιτική. 

Τα τελευταία χρόνια βιώνουμε την συστηματική επίθεση στο βουνό με το διαβόητο master plan  και τα φαραωνικά του έργα, την συστηματική καταστροφή της βλάστησης από την άσκηση παράνομης μηχανοκίνητης δραστηριότητας στις πλαγιές του Πεντελικού, την απόθεση μπάζων, την ανέγερση αυθαιρέτων σε δάση και ρεματιές κλπ.

Δικαίωμα στην ασφάλεια και στο φυσικό περιβάλλον

Από τα παραπάνω  προκύπτει ότι για το “κακό μας ριζικό”,  για τις καταστροφές που βιώνουμε, δεν φταίνε τα ίδια τα φυσικά φαινόμενα αλλά η απουσία προετοιμασίας για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιπτώσεών τους.

Δικαιούμαστε και απαιτούμε από τις κυβερνήσεις την παροχή ουσιαστικής προστασίας  της ζωής και της περιουσίας μας έναντι κινδύνων από, έστω και ακραία, φυσικά φαινόμενα καθώς και την αποκατάσταση και την ανάσχεση της περαιτέρω υποβάθμισης του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα του Πεντελικού.

Πεντέλη, Αύγουστος 2024

 

Απόσπασμα χάρτη με επιλεγμένα φωτογραφικά στιγμιότυπα από την φωτιά. Τον ψηφιακό χάρτη μπορείτε να δείτε στον σύνδεσμο www.epentelimas.gr